การสเตคกิ้ง Cardano: วิธีการสเตค ADA

โดย Lipsa Das

Cardano เป็นบล็อกเชนแบบ Proof of Stake ที่มีชื่อเสียงว่ามีชุมชนที่แข็งแกร่ง พร้อมด้วยระบบนิเวศ DeFi และ NFT ที่โดดเด่น เช่นเดียวกับเครือข่าย Proof of Stake (PoS) อื่น ๆ Cardano ยังใช้สเตคกิ้ง (Staking) เป็นองค์ประกอบหลักในการรักษาความปลอดภัย ความสมบูรณ์ และการกระจายอำนาจอีกด้วย อย่างไรก็ตาม Cardano นั้นมีความโดดเด่นในกลไกการสเตคกิ้ง (Staking): มีความยืดหยุ่นและสภาพคล่องสำหรับผู้ตรวจสอบมากกว่า Proof of Stake ของเชนอื่น ๆ เนื่องจากมีแนวทางการสเตคกิ้ง (Staking) ที่แตกต่างกันเล็กน้อย

แล้วทั้งหมดนี้คืออะไรกันแน่?

การสเตคกิ้ง Cardano คืออะไร?

การสเตคกิ้ง Cardano ช่วยให้คุณมีส่วนร่วมในกลไกฉันทามติของเครือข่าย การสเตคกิ้ง (Staking) โทเคนของคุณจะเป็นการช่วยให้คุณมั่นใจว่าไม่มีธุรกรรมฉ้อโกงหรือไม่ถูกต้องใด ๆ กลายเป็นบล็อกสุดท้าย กลไกฉันทามตินี้เรียกว่า Ouroboros และเป็นระบบเดียวกับที่ Polkadot ใช้

มีสองวิธีในการสเตค ADA: วิธีแรก คือ เป็นผู้ตรวจสอบเครือข่าย หรือ วิธีที่สอง คือ Delegate โทเคนของคุณให้กับผู้ตรวจสอบที่มีอยู่ด้วยระบบนี้ ไม่ว่าคุณจะเลือกใช้วิธีใด การสเตคกิ้ง ADA ก็หมายถึงการได้รับ Reward ซึ่งเป็นเหตุผลที่เป็นวิธีที่ได้รับความนิยมในการสร้างรายได้แบบพาสซีฟ

คุณต้องมี ADA อย่างน้อย 5 โทเคนเพื่อทำการ Delegate สเตคของคุณ และสำหรับการสนับสนุน คุณจะได้รับส่วนแบ่งจากค่าธรรมเนียมการประมวลผลธุรกรรมเป็น Reward การจ่ายเงินนี้จะขึ้นอยู่กับขนาดของการสเตค (Stake) ของคุณ ยิ่งการสเตค (Stake) ของคุณสูงเท่าใด คุณก็จะได้รับ Reward มากขึ้นเท่านั้น และแน่นอนว่าคุณต้องคำนึงถึงค่าธรรมเนียมจากการ Staking Pool ด้วย ซึ่งจะแตกต่างตามแต่ละกลุ่มผู้ดำเนินการ อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันผลตอบแทนเป็นเปอร์เซ็นต์แบบรายปีของ Cardano อยู่ที่ประมาณ 2-5%

แล้วกระบวนการนี้ทำงานอย่างไร? มาลองดูหลักการทำงานของการสเตคกิ้ง (Staking) ในเชิงลึกบนเครือข่าย Cardano กันเลย

หลักการทำงานของการสเตคกิ้ง (Staking) บนเครือข่าย Cardano เป็นอย่างไร?

บ่อยครั้งการสเตคกิ้ง (Staking) หมายถึง การล็อกคริปโตของคุณไว้ โดยผู้สเตค (Stake) ต้องอดทนกับ “ช่วงเวลาพัก” เมื่อทำการ Unstake แต่การสเตค (Stake) บนเครือข่าย Cardano คุณไม่จำเป็นต้องล็อก ADA ของคุณ กลับกัน จะเป็นการที่คุณ Delegate บัญชีของคุณทั้งหมด ADA ใด ๆ ที่ถือครองอยู่บนเครือข่าย Cardano จะแสดงถึงส่วนแบ่งหรือสเตค (Stake) ของคุณเมื่อ Delegate ให้กับ Staking Pool

ตรงตัวตามชื่อเลย Stake Pool ก็คือ การรวมผู้ถือ ADA เพื่อทำการสเตค (Stake) โดยไม่ต้องทำการดูแลทั้งโหนดด้วยตัวเอง ผู้ดำเนินการ Staking Pool จะรับผิดชอบในส่วนนี้แทน เพื่อให้มั่นใจว่าโหนดทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีส่วนร่วมในการดำเนินงานของเครือข่าย Cardano

แม้ว่าใคร ๆ ก็สามารถดูแลโหนดได้ แต่ก็ไม่ได้ง่ายอย่างที่คิดเสมอไป คุณต้องมีพื้นที่เซิร์ฟเวอร์ การเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตที่เชื่อถือได้ และความรู้ด้านเทคนิคพื้นฐาน นอกจากนี้ ยังมีค่าใช้จ่ายอีกด้วย เพื่อเป็นการตอบแทนการทำงานของพวกเขา ผู้ดำเนินการ Staking Pool จะได้รับ Reward ซึ่งจะนำไปแจกจ่ายให้กับผู้ทำการ Delegate ภายหลัง วิธีนี้ช่วยให้พวกเขาสามารถหักค่าธรรมเนียมจาก Reward ของผู้ Delegate เพื่อชดเชยต้นทุนการดำเนินงานและสร้างผลกำไรได้

สิ่งหนึ่งที่ต้องจำไว้ ก็คือ คุณจะได้รับ Reward ก็ต่อเมื่อ Staking Pool ของคุณเพิ่มบล็อกสำเร็จเท่านั้น เพื่อเลือกผู้ที่จะได้สร้างบล็อก ทาง Cardano ได้แบ่งเวลาออก แล้วเรียกว่า Epochs โดยแต่ละช่วงเวลา 5 วัน และแต่ละ Epoch จะถูกแบ่งเพิ่มเติมออกเป็น 432,000 ช่วงเวลา โดยแต่ละช่วงเวลามีค่าเท่ากับ 1 วินาที

ในแต่ละช่องเวลา ผู้นำในช่วงเวลานั้น ๆ จะได้รับการสุ่มเลือกเพื่อเพิ่มบล็อกถัดไป โดยจะต้องเพิ่มบล็อกได้สำเร็จเพื่อให้ผู้ตรวจสอบได้รับ Reward Reward ที่แจกจ่ายเมื่อสิ้นสุดแต่ละ Epoch และจะปรากฏอยู่ในวอลเล็ตของคุณ คุณสามารถเลือกที่จะถอน ADA ที่ได้รับ Reward หรือทำการสเตคอีกครั้ง (Restake) ซึ่งจะเพิ่ม Reward ให้กับคุณในอนาคต

ข้อดีของการสเตค Cardano

ตอนนี้คุณรู้วิธีการสเตค ADA แล้ว มาพูดถึงประโยชน์ที่ได้จากการสเตค (Stake) การสเตคกิ้ง ADA ช่วยให้คุณได้รับประโยชน์ เช่น การมีรายได้แบบพาสซีฟจากคริปโต ในขณะที่ยังคงเป็นเจ้าของเต็มรูปแบบและมีอิสระในการเคลื่อนย้ายโทเคนของคุณได้ทุกเมื่อ นี่คือประโยชน์ของสิทธิประโยชน์ที่คุณจะได้รับ:

รายได้แบบพาสซีฟ

โทเคน ADA ของคุณอาจอยู่ในวอลเล็ต แต่การสเตคกิ้ง (Staking) จะทำให้คุณสามารถเพิ่มจำนวนโทเคน ADA ที่คุณมีได้ คุณสามารถเข้าถึงและถอนโทเคนได้ทุกเมื่อที่ต้องการ แล้วก็สร้างรายได้แบบพาสซีฟไปด้วย นอกจากนี้ หากคุณทำการสเตคกิ้ง Reward ADA ที่ได้มาใหม่อย่างต่อเนื่อง รายได้แบบพาสซีฟของคุณก็จะเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน การสเตคกิ้ง (Staking) เป็นวิธีที่ยอดเยี่ยมในการเพิ่มพูนมูลค่าการถือครองโดยไม่ต้องลงทุนเพิ่มเติม

ไม่ต้องล็อกสินทรัพย์

ด้วยการสเตคกิ้ง Cardano คุณไม่จำเป็นต้องสูญเสียการเข้าถึง ADA ของคุณ คุณสามารถสเตค ADA และสวอป ส่ง รับ หรือแม้กระทั่งขายมันได้ ซึ่งหมายความว่า ADA ของคุณยังสามารถเข้าถึงได้และมีสภาพคล่อง แต่แน่นอนว่า Reward จะแตกต่างกันไปขึ้นจำนวนของ ADA ในบัญชีที่คุณ Delegate เมื่อสิ้นสุดของแต่ละ Epoch

เมื่อ Epoch หนึ่งสิ้นสุดลง เครือข่ายจะบันทึก Snapshot ของการแจกแจง ADA ที่ทำการสเตค (Stake) ไว้เพื่อคำนวณ Reward ดังนั้น หากต้องการรับ Reward จากโทเคน ADA ใด ๆ ที่คุณเคลื่อนย้ายในช่วงกลาง Epoch คุณต้องแน่ใจว่าโทเคนดังกล่าวจะกลับเข้าสู่วอลเล็ตของคุณก่อนสิ้นสุด

การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองในแบบง่าย ๆ

การสเตคกิ้ง ADA ไม่จำเป็นต้องให้คุณสละสิทธิ์การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองสำหรับโทเคนของคุณ และแม้คุณจะคุณ Delegate วอลเล็ตทั้งหมดของคุณ และคุณยังสามารถใช้ ADA ได้ในระหว่างนี้ ดังนั้นคุณจึงยังคงเป็นเจ้าของและผู้รับฝากทรัพย์สิน (Custodian) สำหรับโทเคนที่สเตค (Stake) ไว้แต่เพียงผู้เดียวเสมอ

หากคุณเลือกที่จะสเตค ADA ผ่าน Crypto Exchange แทนวอลเล็ต คุณอาจสูญเสียการดูแลโทเคนด้วยตนเองสำหรับในขณะที่มีการสเตค (Stake)

ความเสี่ยงของการสเตคกิ้ง Cardano

การสเตคกิ้ง Cardano นั้นมีศักยภาพในการสร้างรายได้แบบพาสซีฟแต่ก็มีความเสี่ยงและความไม่แน่นอนต่าง ๆ ส่วนนี้จะแสดงข้อมูลรายละเอียดเป็นความท้าทายสำคัญ 2 ประการในขณะที่ทำการสเตค Cardano ได้แก่ รายได้ที่ไม่สามารถคาดเดาได้และผู้ดำเนินการ Staking Pool ที่ทุจริต

รายได้ที่คาดเดาไม่ได้

แม้ว่าการสเตคกิ้ง Cardano จะเป็นแหล่งรายได้แบบพาสซีฟ แต่ผลตอบแทนไม่คงที่เสมอไป มีหลายปัจจัยที่ต้องพิจารณาเมื่อคำนวณ Reward (1) ขนาดการสเตค (Stake) ของคุณ ไม่ว่าคุณจะสเตค (Stake) Reward ใหม่หรือไม่ก็ตาม (2) ผลการดำเนินการของ Staking Pool และ (3) ค่าธรรมเนียมที่ผู้ดูแลพูลเรียกเก็บ สามารถส่งผลโดยตรงต่อรายได้ของคุณ

อย่างไรก็ตาม ปัจจัยที่สำคัญที่สุดคือราคาของ ADA ซึ่งอาจผันผวนตามความผันผวนของตลาดได้ หากราคา ADA ลดลงอย่างกะทันหัน มูลค่าของ Reward ที่แท้จริงของคุณอาจลดลงอย่างรวดเร็ว และอาจเพิ่มขึ้นหากราคาฟื้น

ผู้ดำเนินการ Staking Pool ที่ทุจริต

เมื่อคุณ Delegate สินทรัพย์ของคุณให้กับกลุ่ม คุณเชื่อมั่นว่าผู้ดำเนินการจะทำหน้าที่ตรวจสอบอย่างซื่อสัตย์ ความปลอดภัยและการทำงานของเครือข่าย Cardano ขึ้นอยู่กับผู้เข้าร่วมที่สัตย์ซื่อซึ่งควบคุมมากกว่าครึ่งหนึ่งของโหนด

อย่างไรก็ตาม ยังมีกลุ่มผู้ดำเนินการที่ยังทำการทุจริตอยู่ ผู้ดำเนินการกลุ่มเหล่านี้ไม่เพียงจัดการกลุ่มเพื่อแสวงหากำไรและขโมย Reward ของคุณเท่านั้น แต่ยังสามารถทำลายความปลอดภัยของเครือข่ายอีกด้วย หากคุณไม่ระมัดระวัง คุณอาจสูญเสียสินทรัพย์ได้ ดังนั้นจึงควรเลือก Staking Pool อย่างชาญฉลาด

ความท้าทายด้านกฎระเบียบ

ความท้าทายด้านกฎระเบียบก็เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องพิจารณาเช่นกัน ตัวอย่างเช่น ในสหรัฐอเมริกา Crypto Exchanges แบบมีตัวกลางถูกบังคับให้จ่ายค่าปรับหลังจากเสนอบริการสเตคกิ้ง (Staking) เนื่องจากการแลกเปลี่ยนแบบมีตัวกลาง์ใช้วอลเล็ตแบบมีผู้รับฝากทรัพย์สิน หน่วยงานกำกับดูแลจึงตัดสินว่าการเสนอผลตอบแทนเป็นการตอบแทนในแบบเดียวกันกับการขายผลิตภัณฑ์ทางการเงิน ดังนั้นแล้วจึงต้องมีการเสียภาษี

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญ คือ ต้องทราบว่าข้อกังวลด้านกฎระเบียบประเภทนี้ส่งผลกระทบต่อการสเตคกิ้ง (Staking) แบบมีตัวกลางเป็นหลัก ด้วยการใช้ Staking Pool แบบกระจายอำนาจและวอลเล็ตแบบไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) เช่น อุปกรณ์ Ledger คุณสามารถหลีกเลี่ยงกฎระเบียบประเภทนี้ได้ และแน่นอนว่าคุณสามารถดูแลสินทรัพย์ของคุณได้ เนื่องจากกลไกการสเตค (Stake) ทั้งหมดเป็นส่วนสำคัญในความปลอดภัยของเครือข่าย คุณจึงวางใจได้ว่าตราบใดที่ Cardano ยังคงมีอยู่ ก็จะมีวิธีการสเตค ADA อยู่เสมอ และการใช้วอลเล็ตแบบไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) และ Staking Pool แบบกระจายอำนาจเป็นวิธีที่ปลอดภัยที่สุดในการทำเช่นนั้น

ฉันจะสเตค Cardano (ADA) ได้อย่างไร?

คุณสามารถใช้วอลเล็ตใด ๆ ที่รองรับการสเตคกิ้ง Cardano เพื่อสเตค ADA อย่างไรก็ตาม ประเภทของวอลเล็ตที่คุณเลือกจะส่งผลต่อความปลอดภัยหรือการถือครองสินทรัพย์ของคุณ การใช้อุปกรณ์ Ledger เพื่อสเตค ADA จะช่วยให้คุณมีความปลอดภัยมากขึ้น มีโอกาสในการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง และช่วยให้คุณหลีกเลี่ยงผู้ดำเนินการ Staking Pool ที่ทุจริตได้

การสเตคกิ้ง ADA บน Ledger

ขั้นตอนที่ 1: เมื่อคุณติดตั้งอุปกรณ์ Ledger ของคุณแล้ว คุณจะต้องดาวน์โหลดและติดตั้ง Yoroi Wallet หรือส่วนขยาย AdaLite วอลเล็ตของบุคคลที่สามนี้จะช่วยคุณสเตคและจัดการ ADA ของคุณได้

ขั้นตอนที่ 2: เมื่อติดตั้งส่วนขยายแล้ว คุณต้องเชื่อมต่อวอลเล็ตของบุคคลที่สามกับอุปกรณ์ Ledger เพื่อสเตค ADA โปรดไปที่ส่วน Ledger Support เพื่อดูคำแนะนำโดยละเอียดเกี่ยวกับการใช้ Yoroi Wallet หรือ AdaLite กับอุปกรณ์ Ledger ของคุณ

ขั้นตอนที่ 3: ก่อนที่จะดำเนินการต่อ ตรวจสอบว่าคุณมีโทเคน ADA ใน Ledger Wallet ของคุณ หากไม่มี ให้เพิ่มโทเคนจำนวนหนึ่ง หากคุณมี ADA อยู่บ้างแล้ว คุณก็พร้อมที่จะเลือก Staking Pool ของคุณจากรายการ Delegate ได้แล้ว เมื่อเลือกแล้ว ให้คลิก ‘Delegate’ ก็เสร็จเรียบร้อยแล้ว! โทเคน ADA ของคุณจะเริ่มได้รับ Reward

ตลาดการสเตคกิ้ง Cardano

การสเตคกิ้ง Cardano เป็นวิธีที่น่าสนใจในการสร้างรายได้แบบพาสซีฟในขณะที่ยังคงเป็นเจ้าของโทเคน ADA ของคุณอย่างเต็มรูปแบบ เริ่มต้นด้วย 5 ADA เท่านั้น และ ADA ที่สเตค (Stake) ไว้ยังคงสามารถถอนหรือใช้งานได้ทุกเมื่อ

คุณสามารถมั่นใจได้ว่าคุณจะสามารถควบคุมเงินทุนของคุณได้เสมอด้วยอุปกรณ์ Ledger การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองด้วยระบบนิเวศของ Ledger นั้นง่ายและสามารถเข้าถึงได้ง่าย เมื่อคุณเซ็นธุรกรรม คุณสามารถทำได้อย่างมั่นใจ Trusted Display ของคุณเชื่อมต่อโดยตรงกับชิป Secure Element ซึ่งหมายความว่าคุณสามารถตรวจสอบผู้รับที่ระบุไว้ของธุรกรรมใด ๆ ได้โดยไม่ต้องกลัวภัยคุกคามจากมัลแวร์ นอกจากนี้ คุณเท่านั้นที่สามารถยืนยันธุรกรรมแต่ละรายการได้ด้วยรหัส PIN และการยืนยันทางกายภาพ ทำไมต้องทำเรื่องง่าย ๆ ให้ซับซ้อนด้วย? ใช้ Ledger เพื่อทำการสเตคกิ้ง ADA อย่างมั่นใจและถือครองสินทรัพย์เอง