กาดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody) ในคริปโตคืออะไร?
| ประเด็นสำคัญ: |
| — แม้ว่าวอลเล็ตแบบมีผู้รับฝากทรัพย์สินจะอำนวยความสะดวกให้กับผู้ใช้ โดยมีผู้ให้บริการบุคคลที่สามเป็นเจ้าของ Private Key วอลเล็ตของคุณ แต่นั่นก็หมายความว่าพวกเขาควบคุมสินทรัพย์ของคุณ — การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody) ก็คือเมื่อ คุณควบคุม Private Key ทั้งหมด และรับผิดชอบความปลอดภัยของวอลเล็ต — อุปกรณ์และระบบนิเวศของ Ledger ทำให้การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองที่ปลอดภัยเป็นเรื่องง่าย |
บิตคอยน์ได้รับการออกแบบมาให้เป็นระบบการชำระเงินอิเล็กทรอนิกส์แบบเพียร์ทูเพียร์ ที่ช่วยให้ทั้งสองฝ่ายที่เต็มใจสามารถทำธุรกรรมได้โดยตรงโดยไม่ต้องผ่านตัวกลาง ข้อเสนอนี้เป็นที่สนใจของผู้ใช้งานยุคแรกหลังปี 2008 เมื่อความผิดพลาดของธนาคารทำให้ระบบการเงินแบบเดิมขาดความน่าเชื่อถือ ดังนั้นบิตคอยน์จึงเป็นทางเลือกที่มีศักยภาพที่สำคัญ
บิตคอยน์มีจุดประสงค์หลักในการตัดคนกลางออก และคืนอำนาจทางการเงินให้กับผู้ใช้งาน นี่คือหลักการตั้งต้นที่ระบบคริปโตทั้งหมดถูกสร้างขึ้นมา หลายบล็อกเชน โปรโตคอล และโซลูชันคริปโตยึดหลักการของบล็อกเชน มุ่งสู่การโอนสินทรัพย์แบบกระจายศูนย์มากขึ้น อย่างไรก็ตาม สิ่งนี้ไม่ได้เป็นจริงเสมอไปสำหรับทุกแพลตฟอร์มคริปโต รวมถึงบริการจัดเก็บข้อมูลที่ยังคงมีข้อจำกัดด้านการกระจายศูนย์
ย้ำอีกครั้งว่า โซลูชันจัดเก็บคริปโตบางประเภทไม่รองรับการถือครองด้วยตัวเอง ผู้ให้บริการบางรายให้คุณถือครองเอง แต่บางรายอาจมีสิทธิ์จัดการคริปโตของคุณตามใจ แต่ก่อนที่จะไปถึงตรงนั้น มาสำรวจความเข้าใจเรื่องพื้นฐานกันดีกว่า แท้ที่จริงแล้วการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody) คืออะไร?
กาดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody) ในคริปโตคืออะไร?
การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองในคริปโตเป็นเรื่องของความเป็นเจ้าของ ต่างจากสถาบันการเงินแบบมีตัวกลาง เช่น ธนาคาร โซลูชันการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองช่วยให้คุณเป็นเจ้าของสินทรัพย์อย่างแท้จริง
การพูดว่าจัดเก็บคริปโตในคริปโตวอลเล็ตนั้น จริง ๆ แล้วไม่ตรงกับหลักการของบล็อกเชนนัก
เพราะจะมีการจัดเก็บคริปโตของคุณไว้บนเครือข่ายบล็อกเชนในทุกหนึ่งโหนด โหนดแต่ละโหนดในเครือข่ายจะจัดเก็บสำเนาประวัติของบล็อกเชนทั้งหมด รวมถึงธุรกรรมทุกรายการที่เคยทำ คริปโตวอลเล็ตไม่ได้เก็บคริปโตโดยตรง แต่เก็บข้อมูลลับสำหรับจัดการบัญชีเฉพาะที่เรียกว่า…Private Key
ทุก Address บนเครือข่ายบล็อกเชนจะเชื่อมโยงกับคู่คีย์ มี Public Key ซึ่งได้มาจากAddress ของบล็อกเชน และทำหน้าที่คล้าย ๆ เลขบัญชีของคุณ นอกจากนี้ยังมี Private Key ซึ่งอนุญาตให้ใครก็ตามที่มีสามารถจัดการสินทรัพย์ใน Address ของบล็อกเชนที่เกี่ยวข้องได้
Private Key คือสิ่งที่คริปโตวอลเล็ตจะต้องเก็บ และต้องทำอย่างปลอดภัย เนื่องจากใครก็ตามที่มี Private Key ของ Address นั้นสามารถเข้าถึงเงินทุนได้ แต่ Private Key จะเกี่ยวข้องกับการดูแลทรัพย์สินของคุณอย่างไรกันแน่?
ใครเป็นเจ้าของ Private Key ของคุณ?
เมื่อคุณได้ยินเกี่ยวกับการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองในคริปโตแล้ว ผู้ที่ควบคุม Private Key ของคริปโตวอลเล็ตนั้นเป็นเรื่องสำคัญ กล่าวคือ ผู้ให้บริการวอลเล็ตสามารถเลือกใช้วิธีการสองวิธีในการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง ซึ่งก็คือ โซลูชันที่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Custodial) หรือโซลูชันที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial) คริปโตวอลเล็ตที่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Custodial) คือวอลเล็ตที่มีบุคคลที่สามเป็นผู้ถือครอง Private Key โดยทั่วไปจะเป็น Exchange แบบมีตัวกลาง ในทางกลับกัน วอลเล็ตแบบที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) จะต้องให้เจ้าของเป็นผู้จัดการ Private Key ของตนเอง
อาจดูเหมือนไม่ต่างกันนัก แต่วอลเล็ตทั้งสองประเภทนี้มีแนวทางในการรักษาความปลอดภัยที่แตกต่างกันอย่างมาก
การใช้วอลเล็ตที่มีผู้รับฝากทรัพย์สินก็เหมือนกับการรักษาเงินทุนของคุณไว้ในธนาคาร ด้วยวิธีการนี้ คุณจะปลอดภัยจากโจรผู้ร้าย อย่างไรก็ตาม คุณต้องพึ่งพาธนาคารในการเข้าถึงเงินทุน ซึ่งหมายความว่า ธนาคารสามารถเข้าถึงบัญชีของคุณได้ หากธนาคารล้มละลายหรือบริหารจัดการเงินทุนของคุณผิดพลาด คุณก็ไม่สามารถทำอะไรได้เลย นี่คือวิธีการทำงานของวอลเล็ตที่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน โดยผู้ให้บริการสามารถสงวนสิทธิ์ในการเข้าถึงเงินทุนของคุณได้ทุกเมื่อที่ต้องการ ซึ่งไม่ใช่ความคิดที่ดีเลย!
ในทางกลับกัน การใช้วอลเล็ตที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สินเป็นเหมือนกับการจัดเก็บเงินสดจริง ๆ เช่น ในตู้เซฟหรือใต้พื้นรถ ด้วยวิธีนี้ คุณจะควบคุมการใช้เงินได้เองทั้งเวลาและจำนวนที่ต้องการ อย่างไรก็ตาม คุณยังต้องรับผิดชอบในการจัดเก็บไว้ในสถานที่ที่ปลอดภัยด้วย หากใครก็ตามได้เงินทุนของคุณไป พวกเขาก็สามารถใช้ได้เช่นกัน ในทำนองเดียวกัน ใครก็ตามที่สามารถเข้าถึง Private Key ของคุณจะสามารถจัดการสินทรัพย์ใน Address นั้นได้ นี่เป็นสาเหตุที่มักมีคำกล่าวกันว่า “การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองเอง ก็ต้องมารับผิดชอบเอง”
สิทธิประโยชน์ของการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody)
ตอนนี้คุณพอจะทราบถึงความหมายของการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองแล้ว มาลงรายละเอียดกันอีกสักเล็กน้อยดีกว่า การจัดการทรัพย์สินด้วยตัวเองมีข้อได้เปรียบมากมาย และไม่ใช่ทั้งหมดจะชัดเจนเหมือนข้อแรก
การเป็นเจ้าของ
หากมีวลีที่มีชื่อเสียงหนึ่งวลีในวงการคริปโต นั่นก็คือ "ไม่ใช่คีย์ของคุณ ไม่ใช่เหรียญของคุณ” ความจริงก็คือว่า หากไม่มีวอลเล็ตที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) คุณก็ไม่ได้เป็นเจ้าของสินทรัพย์ของคุณอย่างแท้จริง
ผลกระทบเบื้องต้นอาจแค่จำกัดวงเงินและมีค่าธรรมเนียม แต่ยังมีความเสี่ยงที่รุนแรงกว่านั้น เช่น หากผู้ให้บริการวอลเล็ตแบบมีตัวกลางล้มละลายหรือล้มเหลว คุณอาจสูญเสียการเข้าถึงเงินทุนของคุณได้ ซึ่งไม่ใช่ความผิดของคุณแต่อย่างใด!
จากนั้นให้คำนึงถึงความเสี่ยงจากคู่สัญญาที่มาจากหน่วยงานที่รวมศูนย์ และสำรองเงินในธนาคาร แม้แต่ในโลกคริปโต โปรเจ็กต์บางส่วนก็ยังต้องใช้เงินสดสำรองของธนาคาร ตัวอย่างเช่น Stablecoin ที่ได้รับการสนับสนุนจากเงินสกุลต่าง ๆ พูดง่าย ๆ ก็คือ การใช้วอลเล็ตที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) สำหรับเหรียญจะไม่ช่วยอะไรเลย หากผู้ให้บริการแบบมีตัวกลางยังต้องพึ่งพาธนาคารและสถาบันการเงินแบบดั้งเดิม
ตัวเลือกวอลเล็ตเพิ่มเติม
เมื่อคุณใช้วอลเล็ตที่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน เป็นไปได้ว่าคุณอาจถูกจำกัดให้ใช้เพียงวอลเล็ตอินเทอร์เฟซ (Wallet Interface) บนเบราว์เซอร์หรือแอปมือถือเท่านั้น ในทางกลับกัน เมื่อคุณดูแลสินทรัพย์คริปโตด้วยตนเอง คุณจะมีตัวเลือกสำหรับวอลเล็ตนับไม่ถ้วน
เพื่อชี้แจงให้ชัดเจน วอลเล็ตที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) ในปัจจุบันได้รับประโยชน์ที่สามารถใช้ BIP-32 และ BIP-39 ได้ ด้วยมาตรฐานนี้ วลีกู้คืน 12-24 คำจึงสามารถกู้คืน Address ของบล็อกเชนได้แทบไม่จำกัดจำนวน ยิ่งไปกว่านั้น คุณสามารถเปลี่ยนผู้ให้บริการวอลเล็ตที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) ได้ทันทีด้วยคำกู้คืน 12-24 คำ ไม่เหมือนวอลเล็ตที่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน คุณสามารถเปลี่ยนผู้ให้บริการได้ตามต้องการ แม้ว่าผู้ให้บริการวอลเล็ตที่คุณใช้จะเลิกกิจการไปแล้ว แต่คุณก็สามารถนำเข้าบัญชีของคุณไปยังอินเทอร์เฟซของวอลเล็ตที่ไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-Custodial Wallet) รายอื่นได้อย่างง่ายดาย นั่นคือการเป็นเจ้าของที่แท้จริง!
ความเป็นส่วนตัวที่เพิ่มขึ้น
ความเป็นส่วนตัวเป็นประเด็นสำคัญในคริปโต เนื่องจากบล็อกเชนเป็นบัญชีสาธารณะ อันที่จริง ผู้ใช้คริปโตจำนวนมากเลือกที่จะจัดเก็บ Address ของ Public Wallet ของตนไว้โดยไม่เปิดเผยตัวตนเพื่อรักษาความเป็นส่วนตัว ข้อเท็จจริง คือ สิ่งนี้จะทำได้เต็มรูปแบบก็ต่อเมื่อใช้วอลเล็ตแบบดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองเท่านั้น
วอลเล็ตแบบมีผู้รับฝากทรัพย์สินจะต้องให้คุณผ่านกระบวนการทำความรู้จักกับลูกค้า (KYC) ซึ่งรวมถึงการให้ข้อมูลส่วนตัว เช่น ชื่อ ที่อยู่ และเอกสารยืนยันตัวตนพร้อมรูปถ่าย แม้ว่าข้อมูลนี้อาจไม่เชื่อมโยงกับ Address ของ Public Wallet ใด ๆ แต่คุณต้องเชื่อว่าผู้ให้บริการจะป้องกันโอกาสที่ข้อมูลจะรั่วไหลได้ 100%
การเข้าถึงระบบนิเวศที่เป็นแบบกระจายอำนาจ
บนเชนที่รองรับสัญญาอัจฉริยะ เช่น Ethereum และ Solana คุณจะสามารถเข้าถึงแอปและบริการบล็อกเชนได้ แอปบล็อกเชนและ dApp เช่น DEX, DeFi, NFT, มาร์เก็ตเพลส และ แพลตฟอร์ม รองรับวอลเล็ตจำกัด และวอลเล็ตที่รองรับมักจะต้องเป็นแบบไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-custodial) เท่านั้น แม้บางแพลตฟอร์มจะรองรับวอลเล็ตแบบมีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Custodial) แต่การใช้งานบล็อกเชนเต็มรูปแบบต้องใช้วอลเล็ตไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-custodial)
วอลเล็ตแบบดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody) ประเภทต่าง ๆ
ตอนนี้คุณทราบความหมายของการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองแล้ว ทีนี้มาดูประเภทของวอลเล็ตไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-custodial) กัน มาดูประเภทวอลเล็ตแบบไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-custodial) ที่ใช้กันทั่วไป
ซอฟต์แวร์วอลเล็ต
ซอฟต์แวร์วอลเล็ต หรือที่เรียกอีกอย่างว่า Hot Wallet คือ คริปโตวอลเล็ตที่คุณสามารถดาวน์โหลดไว้บนคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือของคุณได้ ซอฟต์แวร์วอลเล็ตจะจัดเก็บ Private Key ไว้บนอุปกรณ์ของคุณ ซึ่งเป็นอุปกรณ์เดียวกับที่เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต แม้ว่าจะเป็นแบบไม่มีผู้รับฝากทรัพย์สิน (Non-custodial) แต่วอลเล็ตซอฟต์แวร์ยังเสี่ยงจากการถูกแฮก จึงไม่ปลอดภัยพอสำหรับใช้ถือครองคริปโตจำนวนมาก ๆ
Paper Wallet
Paper Wallet เป็นเพียงแผ่นกระดาษที่มีการพิมพ์ Private Key ของบัญชีอยู่ โดยทั่วไปจะอยู่ในรูปแบบ QR Code Paper Wallet ปลอดภัยมาก แต่ไม่สะดวกต่อการใช้งาน การส่งและการรับเงินในบัญชีที่ควบคุมโดย Paper Wallet อาจเป็นเรื่องท้าทาย โดยเฉพาะสำหรับผู้เริ่มต้น
Hardware Wallet
ฮาร์ดแวร์วอลเล็ต คือ อุปกรณ์แบบจับต้องได้ที่ช่วยให้คุณสามารถจัดการสินทรัพย์ของคุณได้ในขณะที่เก็บ Private Key ของคุณแบบออฟไลน์ 100% เนื่องจากวอลเล็ตดังกล่าวเก็บ Private Key ไว้ในชิปที่ไม่มีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต ดังนั้นฮาร์ดแวร์วอลเล็ตปลอดภัยจากมัลแวร์และสปายแวร์มากกว่าซอฟต์แวร์วอลเล็ต นอกจากนี้ เนื่องจากมีอินเทอร์เฟซดิจิทัล จึงเป็นมิตรต่อผู้ใช้มากกว่า Paper Wallet มาก ฮาร์ดแวร์วอลเล็ตแต่ละรุ่นมีฟีเจอร์และมาตรการความปลอดภัยต่างกัน ควรเลือกให้ฮาร์ดแวร์วอลเล็ตให้เหมาะกับการใช้งาน
แนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดในการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody)
การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody) มาพร้อมกับความรับผิดชอบ หากคุณไม่ปฏิบัติอย่างถูกต้อง สินทรัพย์ของคุณอาจตกอยู่ในความเสี่ยงได้ จำไว้ว่าบล็อกเชนไม่ให้แก้ไขย้อนหลัง คุณต้องมั่นใจก่อนทำธุรกรรม หากสูญเสียคริปโตจากการหลอกลวงหรือความผิดพลาด คุณอาจไม่ได้คืนอีกเลย มาสำรวจวิธีการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง (Self-custody)อย่างปลอดภัยกัน
ปกป้องวลีกู้คืนของคุณ
การใช้การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองอย่างถูกต้อง หมายถึง การรักษาวลีกู้คืนของคุณให้ปลอดภัย วลีกู้คืนจะช่วยให้คุณสามารถกู้คืนบัญชีได้ แม้จะไม่มีอุปกรณ์หรือ เปลี่ยนไปใช้วอลเล็ตคนแบรนด์อื่น
ดังนั้น ตั้งแต่เริ่มต้น คุณต้องจดบันทึกวลีกู้คืนอย่างถูกต้อง ข้อผิดพลาดใด ๆ ที่เกิดขึ้นกับการสะกดคำหรือลำดับคำในวลีกู้คืนของคุณ อาจทำให้คุณไม่สามารถกู้คืนบัญชีที่เกี่ยวข้องในภายหลังได้
ต่อไป คุณไม่ควรบันทึกวลีกู้คืนไว้บนอุปกรณ์ดิจิทัล ทั้งโทรศัพท์ แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ และคลาวด์ล้วนไม่ปลอดภัยสำหรับวลีกู้คืน อุปกรณ์ดิจิทัลและเซิร์ฟเวอร์คลาวด์สามารถถูกแฮกได้ อาจทำให้วอลเล็ตถูกโจมตีได้
ทางที่ดีควรเก็บวลีกู้คืนไว้ในรูปแบบกายภาพ กระดาษแผ่นหนึ่งก็เพียงพอสำหรับหลาย ๆ คน แต่บางคนเลือกที่จะแกะสลักวลีกู้คืนลงบนโลหะเพื่อความปลอดภัยเป็นพิเศษ แน่นอนว่าคุณควรเก็บวลีกู้คืนแบบกายภาพไว้ในที่ปลอดภัยจากการขโมยหรือความเสียหาย หากคุณไม่มั่นใจเรื่องความปลอดภัยในการเก็บวลีกู้คืน บริการ Ledger Recover อาจจะตอบโจทย์คุณ บริการเสริมแบบเสียค่าใช้จ่ายนี้ช่วยให้คุณสามารถสร้างข้อมูลสำรองสำหรับเข้าถึงวอลเล็ต โดยใช้บัตรประชาชนแทนวลีกู้คืน
สำรวจวิธีเก็บวลีกู้คืนอย่างปลอดภัย ตั้งแต่สลักไว้บนโลหะไปจนถึงฮาร์ดแวร์วอลเล็ต และการเข้ารหัสการสำรองแบบดิจิทัล
ใช้ฮาร์ดแวร์วอลเล็ต
แฮกเกอร์และผู้ไม่หวังดีมีวิธีขั้นสูงมากมายในการเข้าถึงข้อมูลบนอุปกรณ์ที่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต นั่นหมายความว่าหากวลีกู้คืนของคุณได้รับการจัดเก็บไว้ในอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต เช่น ซอฟต์แวร์วอลเล็ตที่จัดเก็บข้อมูลไว้ในโทรศัพท์หรือแล็ปท็อปของคุณ ก็มีความเสี่ยงที่จะถูกแฮกเกอร์ขโมยได้
การใช้ฮาร์ดแวร์วอลเล็ตเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับใครก็ตามที่จริงจังเกี่ยวกับการดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเอง เมื่อคุณใช้ฮาร์ดแวร์วอลเล็ตจะมีการสร้างและจัดเก็บ Private Key แบบออฟไลน์โดยสมบูรณ์เพื่อปกป้องข้อมูลจากภัยคุกคามทางออนไลน์
โดยทั่วไปแล้ว ฮาร์ดแวร์วอลเล็ตยังมีระบบป้องกันการแฮ็กทางกายภาพเพิ่มเติมอีกด้วย ตัวอย่างเช่น อุปกรณ์ Ledger จะใช้ชิป Secure Element เพื่อจัดเก็บ Private Key และควบคุม Secure Screen ซึ่งจะรับประกันว่าสิ่งที่คุณเห็นคือสิ่งที่คุณเซ็น
แยกสินทรัพย์คริปโตของคุณ
แม้ว่าคุณจะปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติดังกล่าวแล้วก็ตาม แต่ยังคงมีช่องโหว่สำคัญหนึ่งประการเมื่อพูดถึงความปลอดภัยของสินทรัพย์: คุณ ข้อผิดพลาดของผู้ใช้ โดยทั่วไปอยู่ในรูปแบบของการเซ็นธุรกรรมที่เป็นอันตราย ซึ่งถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ผู้ใช้สูญเสียคริปโต บางครั้งอันตรายเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะเมื่อทำ Blind Signing นี่คือเหตุผลที่ Ledger แนะนำให้คุณแยกสินทรัพย์คริปโตของคุณ
อุปกรณ์ Ledger แต่ละเครื่องสามารถสร้างบัญชีคริปโตได้แทบไม่จำกัดจำนวน ระบบปฏิบัติการ BOLOS แบบเฉพาะของ Ledger จะทำให้บัญชีของคุณทำงานแบบแยกส่วน โดยความปลอดภัยของบัญชีหนึ่งจะไม่ส่งผลต่ออีกบัญชี ตราบใดที่คุณเก็บวลีกู้คืนไว้อย่างปลอดภัย
การสร้างหลายบัญชีเพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกันทำให้คุณสามารถจัดการCold Account, Burner Account และบัญชีอื่น ๆ อีกมากมายได้จากอินเทอร์เฟซเดียวกัน หากคุณเซ็นธุรกรรมที่เป็นอันตรายกับบัญชีหนึ่ง สินทรัพย์ในบัญชีอื่น ๆ ของคุณจะยังคงปลอดภัย
การดูแลคริปโตด้วยตัวเองอย่างปลอดภัยคือหัวใจของโมเดลความปลอดภัยของ Ledger
แม้จะต้องรับผิดชอบเองทั้งหมด การดูแลคริปโตเองก็ให้สิทธิ์และอิสระที่แท้จริง เมื่อคุณเลือกดูแลคริปโตด้วยตัวเอง คุณอาจเสียความสะดวกบางอย่างจากการรับผิดชอบสินทรัพย์ทั้งหมด แต่สิ่งที่ได้กลับมาคืออิสระและความปลอดภัยที่คุ้มค่า
Ledger เชื่อมั่นในแนวคิดที่เริ่มต้นจากเอกสารไวท์เปเปอร์ของ Bitcoin และมองว่าการดูแลคริปโตด้วยตัวเองเป็นส่วนสำคัญที่ไม่สามารถแยกออกจากโลกคริปโตได้ ความปลอดภัยระดับโลกของอุปกรณ์วอลเล็ตฮาร์ดแวร์จาก Ledger ทำให้การดูแลคริปโตด้วยตัวเองเป็นเรื่องง่าย และด้วยแอป Ledger Live การซื้อ แลกเปลี่ยน และจัดการคริปโตของคุณก็สะดวกยิ่งขึ้น
ท้ายที่สุดแล้ว หากไม่ใช่การดูแลสินทรัพย์ด้วยตนเองแล้ว จะถือครองคริปโตไปทำไม?