Kripto Mum Grafikleri Nasıl Okunur?

Kriptoda mum grafiği, yatırımcıların belirli bir varlığın zaman içindeki fiyat hareketini görselleştirmesini sağlayan bir tür teknik analiz aracıdır. Bu makalede kripto mum grafiklerinin kripto alım satım stratejinize nasıl yardımcı olabileceğini açıklıyoruz.

Kripto alım satım dünyasında yeni misiniz? Yeni başlıyorsanız bu dünya oldukça ürkütücü olabilir. Ancak bu piyasada yolunuzu kaybetmeden önce birçok kripto alım satım rehberi ve meşhur korku ve açgözlülük endeksi de dâhil olmak üzere kripto piyasasını anlamanıza yardımcı olacak birçok aracın bulunduğunu bilmek içinizi rahatlatacaktır.

Piyasayı takip etmenin en iyi yollarından biri de bir kripto mum grafiği kullanmaktır. Bu grafik türünün sağladığı bilgiler her piyasada değerli olabilir ve kripto piyasası da bunun bir istisnası değildir. Ancak çok fazla veri içeren bu grafikler gözünüzü korkutabilir. Bu makalede, kendi kripto alım satım stratejilerinizde kullanabilmeniz için kripto mum formasyonlarını derinlemesine inceleyeceğiz.

Mum Grafiğinin Tarihi

Mum grafiğinin 18. yüzyıla uzanan zengin bir tarihi vardır. Mum grafiğinin kökeni olarak genelde Munehisa Homma adındaki Japon pirinç tüccarı gösterilir.

Homma, pirincin zaman içindeki fiyatını izleyerek gelecekteki fiyat hareketlerinin yönü hakkında fikir verebilecek formasyonların tespit edilebileceğini keşfetmiştir. Belirli bir zaman aralığındaki fiyat hareketlerini temsil etmesi için çubuklardan oluşan bir sistem kullanmıştır. Bu sistemde çubukların uzunluğu söz konusu zaman aralığındaki fiyat aralığını göstermektedir.

Yatırımcılar, grafik formasyonlarına kendi yorumlarını da ekleyerek bu tekniği geliştirmiştir. 90’lara gelindiğinde, mum grafiği dünya çapında teknik analistler ve yatırımcılar arasında popüler olmuştur. Günümüzde, gerçek zamanlı verilere çevrim içi erişebilme olanağıyla birlikte mum grafiklerini kullanmak hiç olmadığı kadar doğru ve vakitli bilgiler sağlamaktadır.

Dolayısıyla her türlü pazarda bu grafik türleri kullanılmakta ve bu da bizi kriptoya getirmektedir.

Kripto Mum Grafiği Nedir?

Kripto mum grafiği, belirli bir kripto varlığın alım satım etkinliğinin görsel temsilidir.

Kripto mum grafikleri kapsamlı bilgiler sunar. Bu bilgiler arasında hem uzun hem de kısa vadeli zaman aralıklarında bir varlığın açılış ve kapanış fiyatı, en yüksek ve en düşük fiyatı ve fiyat “hareketleri” gibi veriler yer alır.

Her grafiğin dikey ekseni fiyatı, yatay ekseni de zaman aralığını gösterir. Otomatik kripto alım satım araçları, yüksek miktarda alım satım verisini analiz edip gerçek zamanlı mum grafikler oluşturarak yatırımcıların piyasadaki trendleri ve formasyonları hızlıca ve kolayca tespit etmelerine olanak tanır.

Şimdi biraz daha detaya inerek bir mum grafikteki veri ögelerini ve bunların kripto alım satımında nasıl kullanılabileceğini açıklayalım.

Bir Kripto Mum Grafiği Nasıl Okunur?

Mum Grafiğin Ana Gövdesi

Mum grafiklerin kendisiyle başlayalım. Her grafikte birçok farklı yeşil veya kırmızı çubuk yer alır ve bunlar da mum veya ana gövde olarak bilinir. Bunların her biri beş dakika, bir saat veya bir gün gibi belirli bir zaman aralığını temsil eder.

Yapmanız gereken ilk şey, bu mumların her birinin temsil ettiği zaman aralığını anlamaktır. Örneğin günlük yatırımcıysanız ve gün içinde kâr etmeyi amaçlıyorsanız, haftalık fiyat hareketlerini takip eden mum grafikler yerine dakikalar veya saatler içindeki fiyat değişikliklerini gösteren grafikler sizin için daha değerli olacaktır.

Bunun dışında ana gövde birtakım çok önemli bilgiler de sağlar. Her mumum tepesi ve dibi, varlığın söz konusu zaman aralığındaki açılış ve kapanış fiyatını gösterir.

Örneğin saat 09.00 ile 10.00 arasındaki zamanı kapsayan bir muma baktığımızı ve açılış fiyatının $100, kapanış fiyatının ise $110 olduğunu varsayalım. Bu mum grafiğin ana gövdesi, $10’lık farkı temsil eder. Buna karşılık $50’lık bir açılış ve kapanış farkını temsil eden bir mum ise daha uzun bir ana gövdeye sahip olur. Her mumun uzunluğu önemli bilgiler içerir. Örneğin daha uzun mum çubukları açılış ve kapanış fiyatları arasında daha büyük bir farkı temsil ederken, daha kısa çubuklar ise aynı zaman aralığındaki daha küçük bir fiyat hareketini temsil eder.

Mum Çubuğunun Rengi

Her bir mumun hangi ucunun açılış veya kapanış fiyatı olduğunu nasıl anlayacağınızı merak ediyor olabilirsiniz. Başka bir deyişle, fiyat hareketinin boğa piyasası mı yoksa ayı piyasası eğiliminde mi olduğunu anlamak istiyor olabilirsiniz. Bu önemli ayrıntıyı mumun rengi belirler.

Kısaca ifade edecek olursak, varlığın fiyatı söz konusu zaman aralığında artmışsa mum yeşil (veya kimi zaman da beyaz) renkte olur. Bu durumda, gövdenin dibi açılış fiyatını, tepesi ise kapanış fiyatını gösterir. Bu, boğa mumu veya yeşil mum olarak bilinir. Öte yandan kırmızı (veya kimi zaman da siyah) mum ise zaman aralığında bir fiyat düşüşü olduğunu gösterir. Bu, ayı mumu olarak da bilinir ve gövdenin tepesi açılış fiyatını, dibi ise kapanış fiyatını gösterir. Ayı mumu, söz konusu zaman aralığında satış baskısı olduğuna işaret eder.

Fitil

Mum çubuğunun gövdesinin üstündeki ve altındaki ince çizgiler (fitil veya gölge olarak bilinir), söz konusu zaman aralığında ulaşılan en yüksek ve en düşük fiyatı temsil eder. Bir kripto varlığın açılışı $100 ve kapanışı $120 iken bu rakamlar o zaman aralığındaki tam alım satım aralığını temsil etmeyebilir. Örneğin, varlığın fiyatı o zaman aralığında $150’a kadar yükselmiş ve $80’a kadar düşmüş olabilir. Dolayısıyla fitil, varlığın alım satım etkinliğine ilişkin daha büyük bir resim sunar.

Artık mum grafiklerin özelliklerini öğrendiğinize göre şimdi de formasyonları nasıl okuyabileceğinizden bahsedelim.

Önemli Kripto Mum Formasyonları

Her piyasa etkinliğinin benzersiz ve rastgele olduğunu düşünebilirsiniz, ancak zaman içinde tekrarlanan belirli formasyonlar vardır. Bunlar, piyasadaki etkinliklerle trendlere ilişkin daha derin içgörüler sağlayabilir ve yatırımcıların bundan sonra nelerin olacağına dair spekülasyonlarda bulunmalarına olanak verebilir.

Şimdi bilmeniz gereken en faydalı kripto mum formasyonlarından bazılarını ele alalım.

Yutan Ayı ve Yutan Boğa Formasyonları

Yutan ayı formasyonu, kontrolün alıcılarda olduğu durumdan kontrolün satıcılarda olduğu bir duruma anlık bir geçişi gösteren iki mumlu bir formasyondur. İlk mum ilk zaman aralığı boyunca bir fiyat artışını gösteren bir boğa mumu (yeşil) iken ikinci mum ise ciddi ölçüde bir fiyat düşüşünü gösteren bir ayı mumudur (kırmızı). Buradaki en önemli husus, ikinci mumun ilkinden daha uzun olması ve önceki mumun gövdesini “yutması”dır. Boğa mumunu (yukarı yönlü fiyat trendi) bir ayı mumunun (önceki zaman aralığının açılış fiyatından da aşağı düşen bir düşüş trendi) takip etmesi, o varlık için piyasada kontrolün kısa bir süreliğine de olsa alıcılardan satıcılara geçtiğine işaret eder.

Bunun tersi ise yutan boğa formasyonudur. Anlayacağınız üzere bu formasyon, trendde ayı piyasasından boğa piyasasına doğru olası bir yön değişimine işaret eder. İlk mum çubuğu bir ayı mumudur ve bunun ardından ilk mum çubuğunun gövdesini tamamen “yutan” daha büyük bir boğa mum çubuğu gelir. Bu formasyon, piyasanın yönünde bir değişim olduğunu gösterir ve fiyatların daha da artacağına işaret edebilir.

Akşam Yıldızı Ayı Formasyonu ve Sabah Yıldızı Boğa Formasyonu

Akşam yıldızı ayı formasyonu, üç mum çubuklu bir formasyondur. Trendde boğa piyasasından ayı piyasasından doğru olası bir yön değişimine işaret eder. İlk mum çubuğu uzun yeşil bir boğa mumudur ve bunun ardından önceki kapanış fiyatından daha yüksekte olup yukarıya doğru bir boşluk bırakan ve kararsızlığa işaret eden küçük bir kırmızı veya yeşil mum gelir. Üçüncü mum çubuğu, ilk mum çubuğunun gövdesinin orta noktasının altında kapanan uzun bir kırmızı ayı mumudur. Bu formasyonda ani bir fiyat artışının ardından bir konsolidasyon dönemi ve sonrasında da ani bir düşüş gelir. Genellikle yukarı yönlü bir trendin tepesinde gerçekleşir ve ayı piyasasının hâkim olduğuna işaret eder. Potansiyel olarak fiyatın daha da düşmesine yol açar.

Buna karşılık akşam yıldızı boğa formasyonu ise trendde ayıdan boğaya doğru olası bir yön değişimini gösterir. Bu formasyonda ani bir fiyat düşüşünün ardından bir konsolidasyon dönemi ve sonrasında da ani bir artış gelir. Kısaca ifade edecek olursak, fiyatın artmaya başlayabileceğine işaret eder.

Hamile Ayı ve Hamile Boğa

Hamile ayı (harami ayı olarak da bilinir), iki mumlu bir formasyondur. Trendde boğa piyasasından ayı piyasasından doğru olası bir yön değişimine işaret eder. İlk mum çubuğu uzun yeşil bir boğa mumudur, bunun ardından ilk mum çubuğunun gövdesi tarafından tamamen yutulan küçük bir kırmızı veya yeşil mum çubuğu gelir. Bu formasyon, ayı piyasasının hâkim olduğuna ve fiyatların daha da düşebileceğine işaret eder. Güçlü bir yön değiştirme sinyali olan bu formasyon, düşüş trendinde olan bir piyasada bazı yatırımcılar tarafından kısa pozisyonlara girme fırsatı olarak görülür.

Öte yandan hamile boğa formasyonu (ya da harami boğa formasyonu) ise trendin ayıdan boğaya yön değiştirme olasılığına işaret eder. İlk mum çubuğu uzun kırmızı bir ayı mumudur, bunun ardından ilk mum çubuğunun gövdesi tarafından tamamen yutulan küçük bir yeşil veya kırmızı mum çubuğu gelir. Bu, düşüş trendinin bitişine ve yükseliş trendinin başlangıcına işaret eder. Boğa piyasasının devam edeceğini ve piyasada daha yüksek fiyatların görülebileceğini gösterir.

Kara Bulut ve Delen Çizgi Formasyonları

Kara bulut formasyonu, trendde boğa piyasasından ayı piyasasından doğru olası bir yön değişimine işaret eder. İlk mum çubuğu, uzun yeşil boğa mumudur. Sonraki mum, önceki mum çubuğunun gövdesinin tepe noktasının üstünde açılan ve orta noktasının altında kapanan kırmızı bir ayı mumudur. Formasyonun adı; kırmızı mum çubuğunun, yeşil mumdan elde edilen kazançların üstünü “kara bulutlar” gibi örtmesinden gelir. Bir yükseliş trendinden sonra gerçekleşen bu formasyon, varlık fiyatlarının düşmeye devam etmesine yol açabilecek, trenddeki potansiyel yön değişimine işaret eder.

Delen çizgi formasyonu, trendde ayı piyasasından boğa piyasasına doğru olası bir yön değişimine işaret eder. İlk mum çubuğu, uzun kırmızı ayı mumudur. Onu önceki mumun en düşük fiyatının altında açılan ve ilk mum çubuğunun gövdesinin orta noktasının üzerinde kapanış yapan yeşil bir boğa mumuyla devam eder. Bu formasyon, boğa piyasasının hâkim olabileceğine ve dolayısıyla da potansiyel bir yukarı yönlü fiyat hareketine işaret eder. Delen çizgi formasyonu, özgün adına rağmen kara bulut formasyonunun tam tersidir.

Kripto Mum Grafikleri – Nerede Bulunur?

Kripto mum grafiklerini bulabileceğiniz birçok çevrim içi platform ve borsa vardır. Popüler seçeneklerden birkaçı şunlardır:

TradingView – En yaygın kullanılan grafik platformlarından biri olan TradingView, çeşitli kripto paralar için mum grafikler sağlar. Fiyat hareketlerini analiz etmek için gerçek zamanlı grafiklere ve teknik analiz araçlarına erişebilirsiniz.

Kripto Borsaları – Coinbase ve Binance gibi alım satım platformları da çeşitli kripto paralar için grafikler sağlar. Farklı zaman aralıklarına ait grafiklere erişebilir, alım satım hacmi verilerini görüntüleyebilir ve farklı kripto mum çubuğu formasyonlarını analiz edebilirsiniz.

Veri Toplayıcılar – CoinMarketCap ve CryptoCompare gibi siteler, çeşitli kripto paralar için mum grafikler, korku ve açgözlülük endeksi gibi kripto para piyasasına ilişkin veriler sağlar. Böyle veri toplayıcı sitelerinde farklı zaman aralıklarına ait grafiklere erişebilir ve diğer alım satım verilerini görüntüleyebilirsiniz.

Farklı platformların farklı grafik araçları ve özellikleri sunduğunu da belirtmek gerekir. Bu nedenle ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize uygun bir platform seçmeniz gerekir.

Kriptoda Mum Grafiklerinin Ötesinde Temel Güvenlik Bilgileri

Kripto mum grafiklerini anlamak biraz zaman alır, ama bu varlık satın alma, satma veya tutma konusunda bilinçli kararlar almak isteyen kripto yatırımcıların karşılığını fazlasıyla alacakları bir çabadır. Kriptolarınızı ister kaldıraçlı alım satım için ister başka bir şey için kullanın, mum grafiklerde ustalaşan yatırımcılar piyasa trendlerini daha iyi anlayabilir ve genel alım satım stratejilerinizi geliştirebilir.

Ancak kripto alım satımında önemli bir husus vardır: Kripto cüzdanınız güvenli değilse, piyasayı ne kadar iyi analiz ettiğiniz hiç fark etmez. Donanım cüzdanlar, kripto özel anahtarınızı internet bağlantısından tamamen izole edilmiş bir ortamda güvenceye alır. Bu da varlıklarınızın özel anahtarlarının gizli kalacağından emin olarak alım satım yapabileceğiniz anlamına gelir. Dolayısıyla karmaşık alım satım stratejileri, kripto düzenlemelerindeki güncellemeler ve hatta yapay zekâlı kripto alım satım botları ile yolculuğunuza başlamadan önce alım satım kitinizin çok önemli bir parçası olan bir donanım cüzdana yatırım yaptığınızdan emin olun.